Devlet-i Aliyye II İş Bankası Kültür Yayınları

Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar-II

Tagayyür ve Fesâd (1603-1656):
Bozuluş ve Kargaşa Dönemi

Halil İnalcık Devlet-i ‘Aliyye’nin ilk cildinde, Osmanlı Devleti’nin bir beylikten güçlü ve köklü bir imparatorluğa dönüşümünün öyküsünü konu ederek geniş kitlelere ulaştı. Okuyucuların merakla beklediği ikinci cildin konusu, imparatorlukta padişahlık otoritesinin yok oluş sürecinde çeşitli odakların iktidarı ele geçirmek için verdiği mücadele…

Halil İnalcık, dönemin tarihçilerinin “tagayyür ve fesad”, yani bozuluş ve kargaşa olarak adlandırdıkları bu durumu, o çağın kaynaklarından ve az bilinen arşiv belgelerinden de yararlanarak günümüz okuyucusu için anlatıyor, yorumluyor.

Devlet-i ‘Aliye’nin ikinci cildinde, vâlide sultanların devleti fiilen yönettiği dönemler, yeniçeriler ile ulemanın iktidara ortak olma çabaları, toplumsal ve ekonomik istikrarsızlık, asker ve esnaf ayaklanmaları, merkezi otoriteyi yeniden kurmak için harcanan çabalar inceleniyor.

Bu cilt, Köprülü Mehmed Paşa’nın kurtarıcı olarak mutlak bir otorite ile veziriâzamlığa gelmesiyle sonlanıyor.

Halil İnalcık 1916’da İstanbul’da doğdu. Ankara Üniversitesi DTCF’nin ilk öğrencilerinden oldu. Yakınçağ Bölümü’nde doktorasını tamamladıktan sonra, 1942-1972 döneminde aynı fakültede öğretim üyesi oldu. 1972’de Chicago Üniversitesi Tarih Bölümü’ne Osmanlı tarihi konusunda dersler vermek üzere davet edildi. 1993’te Bilkent Üniversitesi’nden davet alıncaya dek Chicago Üniversitesi’nde görevini sürdürdü. Bu yıllar içinde başta Harvard olmaküzere dünyanın belli başlı Amerikan üniversitelerinde Osmanlı tarihi seminerleri düzenledi, Osmanlı tarihi alanında önde gelen birçok akademisyenin hocası oldu.